26 de xan. de 2016

Versos nun calendario sen follas XLV

Versos inspirados a partir do poema de Rosalía de Castro: Airiños, Airiños, Aires. Á memoria de Pucho Boedo no 30 aniversario do seu pasamento.


Levaime airiños
á terra do amoriño.
Levaime con ela!
Non quero morrer lonxe
que me enterren sen ela.


Ilustración: João Silva

23 de xan. de 2016

Versos nun calendario sen follas XLIII

Versos inspirados no poema de José Ángel Valente "Arte de la poesía".


Vomitar a alma
de paixón inflamada
por vellas verbas.


Fotografía: Cecy  Jup

20 de xan. de 2016

Versos nun calendario sen follas XLII

Camiño do traballo atopeime este charco de auga, gostei dos reflexos e cando vin a fotografía (fancendo un exercicio de imaxinación), semella o perfil de Estremadura. Tamén inspirou este haiku que adico a tod@s @s amig@s estremeñ@s. 


Estremadura
coma auga na raizame
dos pensamentos.

Tradución ao español.

Extremadura
como agua en la raíz
del pensamiento.


Fotografía: Suso Díaz

18 de xan. de 2016

Versos nun calendario sen follas XLI

Pensamentos na metafísica dos pensamentos.


Como se goberna o que se pensa?
As veces penso,  por que o pensamento
me arrastra por vieiros sen saída.
Por que pensamos 
que podemos gobernar os pensamentos?
Sentir, semella moitas veces soñar,
e soñando vivimos o que non sentimos.
En realidade, séntese cando non te senten?
Cando non te soñan? ...


Ilustración: Bruno Almeida

15 de xan. de 2016

Pai: a Serra é a liberdade.

CARTA A MEU PAI

Hoxe é o teu aniversario e novamente pasámolo separados, ben lonxe un do outro aínda que nos sintamos tan preto.

Pepe do Pementa

Acostumo a darlle un repaso á memoria, para non esquecerme deses pequenos momentos fraguados neste tempo, sempre pouco, que compartimos.

Este ano foi o que menos estiven na casa, apenas uns días espallados nun calendario de precipicios. Foi un ano moi intenso, sen tempo para deter o pensamento, tamén o paso, e deixarme levar pola túa compañía, pola compañía dos nosos, nese pequeno lugar -Ludeiros- que é todo, e onde todo ten un significado verdadeiro.

As nosas eguas ceibes na serra
Acórdaste cando me collías no colo? Gardo eses momentos na memoria, un tanto difusa, de cando viñas pasar uns días ao ano logo das longas estadías laborais no estranxeiro. Mais, hai un momento que teño fixado con claridade, un momento feliz no que viñeches a cabalo dunha egua, non recordo si a mercaches na feira da Portaxe en Lobios, ou a algún veciño. Para min é inesquecible a sensación de ir a cabalo da egua contigo, esa emoción, ese momento ata entón descoñecido. Logo esa egua, da nosa raza de Garranos que poboan as nosa serra, ficaría ceibe no monte, para en ocasións ir vela, saber da súa existencia, si tiña tido familia, como así foi, aínda que durou o tempo que nos serviu para recordala ceibe nos planaltos onde a  seguida ben preto pola súa cría.


Foron pasando os anos, vivimos moitos momentos e moitas cousas xuntos, e atopamos sempre o tempo para me ensinares eses oficios dos labregos, nunha escola que non ten prezo, que fica na tona para abrollar cando se precisa. Ti dis que é preciso falar coas videiras, que as árbores che din como tes que podalas; tamén, que é preciso acariñar a terra onde se plantan os froitos e por suposto onde se erguen as árbores.

Ti tiveches que emigrar ven novo, viviches nunha boa parte dos países da vella Europa; como ti dis, sempre traballando, sempre buscando a maneira de que os da casa vivisen ben. Nunca falas da casa como algo propio, sempre é a casa, a casa dos pais, a nosa casa, nunca dis a túa casa.

Recordar esas anécdotas que me contaches do teu paso polo norte de África, cando fixeches a mili; as veces penso que sería daquela francesa que coñeciches en Tánxer, ou foi en Casabranca? Non me deches moitos detalles, non acostumas a recrearte en explicacións, talvez deses silencios sempre aprendín moito máis ca das palabras sen contido.

Dos anos de emigrante en Francia
Ti si que estiveches en París, uns poucos de anos, traballando nos fornos de aceiro, onde perdiches a un dos teus grandes amigos, tamén veciño. Coido, aínda que non mo dixeches, que ese acontecemento te marcou dalgún xeito. Sempre falas orgulloso, e é para estalo, de toda a xente que conseguiches empregar alí, ou noutros lugares próximos.

Algunhas veces os teus netos dinme por que o avó coñece tantos países de Europa, sempre lle respondo por ti: foi traballando para a casa.

Outras veces pregúntome que sentirías paseando con miña nai ao pé da Porta de Brandeburgo, nunha cidade dividida e enfrontada, nos vosos anos de residencia en Berlin.

Serra de Santa Eufemia
Volvendo á casa, gardo bos recordos de cando faciamos augardente, do xeito que tiñas de poñer as vides, a palla, de estiralo bagazo para que non se pegase na pota, das conversas ao lume. Tamén das xuntazas familiares na casa de teus pais, con teus irmáns, sobriños… Sempre tiñamos un recordo para os que estaban moi lonxe. Momentos de ledicia pasabamos cando viña o tío Rodrigo, de Portugal, e nos contaba os seus recordos no pobo. Acórdaste daquela noite que viña de Aceredo e pasando pola Escusalla comezou a ver unha reunión de bruxas ao outro lado do Río Limia, nos montes de Buscalque. Cantas historias ao redor do lume falando do que acontecía naquela casa abandonada.

Tamén me interesaron sempre moito as historias dos fuxidos da guerra, e dos que viñan fuxindo tamén da persecución ou da fame en Portugal e querían pasar para Francia. Canta xente se recolleu na lareira dos avós, nos palleiros, nas adegas, nos canastros. Tiñas sempre presente o vivido nesa Serra de Santa Eufemia, que dende ben cativo pisaches por cada recuncho procurando sobrevivir, tamén soñando. Tardei moito tempo en entender que a serra é a liberdade para ti. Acotío cruzabas esa fronteira imaxinaria para desembocar en Lindoso ou viceversa. Tardei moito tempo, talvez demasiado, en entendelo. Agora son ben consciente dese apego ao común dos veciños, ao que supuña entón para todos dispor de leña, estrume, auga, espazo onde sustentar o gando.

Pedro con Canelo
Cando che preguntan por que soamente che agrada estar en Ludeiros, respondes sen dubidar: xa percorrín moito mundo, e vin moito, aquí estou tranquilo e son feliz. Sen dúbida é así; pasas os días traballando no que che agrada, cos teus animais, no teu colmeal falando coas abellas, cos teus cans. Sempre tivemos cans na nosa casa; as veces disnos que xa non recordas cantos enterraches, mais todos te quixeron moito, abofé. Nestes días recordei a Canelo, o can perdigueiro que chegou un inverno estando nós aí. Viña ferido, esfameado, e moi desconfiado de ser corrido, ata que a túa neta se achegou con comida que ti lle deches, e con moita paciencia foise deixando querer, primeiro só cos nenos, logo con nós, aínda que nunca foi can de moitos aloumiños, viña por detrás, tocábanos co fuciño, sacudía o rabo, e marchaba feliz. Algunha vez dixeches que non se deixaba acariñar por ti, mais poucos cans te acompañaron en cada recuncho dese lugar do xeito que o fixo Canelo. Bótase de menos cando imos e non está.


Levo un tempo pensando, aínda non o comentei cos teus netos, nin con ninguén, que se algún día volvo á casa, mercarei uns cabalos e irei velos como pastan ceibes na nosa serra, na túa serra, irei aos Murabellos, a Cibrán, a Chans, ao Vidueiro, tamén á Chan do Nás e a Correlo, para sentarme logo no Outeiro Rubio e ollar o horizonte onde se xonguen os dous países que son o mesmo país, e pensar en todo o que amei, en todo o que amo.

Moitos anos de saúde, querido pai.

14 de xan. de 2016

Versos nun calendario sen follas XL


Para que serve
espir os sentimentos
se non te senten?
Exercicios no espello
onde me transparento.


Ilustración: Le Borgne

11 de xan. de 2016

Versos nun calendario sen follas XXXIX


Nesta soidade
de versos e pesares,
abrolla a vida.
Os sorrisos debúxanse
nun cristal de reflexos.


Ilustración atopada na rede. Autor/a descoñecido/a.

8 de xan. de 2016

Versos nun calendario sen follas XXXVII



Abrir os ollos.
Atopar a cegueira
onde habito.


Ilustración atopada na rede. Autor/a descoñecido/a.

4 de xan. de 2016

Un libro colaborativo une 36 voces poéticas galegas en tributo a Lorca e Casal

Nova da presentación do libro 6 poemas 6. Homenaxe a Federico García Lorca, no Correo Gallego.

Reseña completa aquí


Momentos das presentacións de Vigo e Santiago de Compostela do libro 6 poemas 6

  
O pasado 24 de decembro presentei na Libraría Cartabón de Vigo, e compañía de Marta Dacosta, Xosé María Álvarez Cáccamo, Ledicia Costas, Míriam Ferradáns e Miguel Ángel Alonso Díz, tamén contamos coa presenza do editor, Tucho Calvo e coa da ilustradora Irene Silva Xiráldez e un nutrido grupo de persoas que nos acompañaron nese lugar de verbas rexentado polos amigos Maribel e Gonzalo.







O pasado 28 de decembro, Helena Villar Janeiro, Tucho Calvo e maís eu, fixemos a presentación que queriamos ter en Compostela para honrala memoria de Federico García Lorca e Ánxel Casal cando se cumplen 80 anos da publicación dos Seis poemas galegos pola Editorial NÓS. A presentación foi na Libraría Couceiro, e participaron as e os poetas: F. R. Lavandeira, Xesús Rábade Paredes, Marta Dacosta, Xiana Arias Rego, Olalla Cociña, Gonzalo Hermo, Lorena Rei, Noelia Rodríguez, Alba Cid e Xosé Daniel Costas Currás. Tamén asistiron a ilustradora Viki Rivadulla e os ilustradores Nolo Suárez, Alfonso Costa e Antón Sobral. Foi un acto moi emocionante e concorrido, unha tarde-noite de poesía e amizade na lareira que atrapou a Lorca coa sonoridade do verso que mellor soa, coa sonoridade da nosa lingua.

Suso Diaz, Helena Villar Janeiro e Tucho Calvo


F. R. Lavandeira

Xesús Rábade Paredes

Marta Dacosta

Xiana Arias

Olalla Cociña

Conzalo Hermo

Lorena Rei

Noelia Rodríguez

Alba Cid

Xosé Daniel Costas Currás


Grazas a todas e todos os que vos achegastes a estes actos, en especial a Ángel Luís Utrera Baza que capturou en Compostela eses momentos coa súa cámara para o noso recordo.

1 de xan. de 2016

Versos nun calendario sen follas XXXVI

Comezo o ano, cun poema, co desexo de que sexa venturoso para tod@s @s que vos pasades por aquí.


Vou ficando só,
decrépito, cuberto da ferruxe
que corroe o tempo deshabitado.
Sentirte é unha ilusión
que foxe como palabras caladas
pola fiestra da vida.


Fotografía: Fernando Bagnola