16 de nov. de 2016

Versos nun calendario sen follas CXXVI


Sombra no vento.
Sombra rasgando o outono,
espindo as cores.


Imaxe atopada na rede. Autor/a descoñecido/a.

13 de nov. de 2016

Versos nun calendario sen follas CXXV

No 14 aniversario da traxedia que provocou a meirande MAREA NEGRA da nosa historia, cómpre manter a memoria das/os que loitaron por manter vivas as nosas costas, as/os que entregaron o seu tempo a esa tarefa tan desagradable e difícil, titánica. 
Para elas/es é o meu afecto e admiración sempre!


Ferida na auga.
Veleno que envelenas
o son do mar.

Aves retidas no ar
tépedo desta morte.










Fotografías atopadas na rede. Autoras/es descoñecidas/os.

1 de nov. de 2016

Sofía. 20 anos pixelando o meu ollar.




Hoxe é un día moi especial para min. Miña filla Sofía, está de aniversario, cumpre 20 anos e é unha desas datas, coido, son un punto de inflexión na vida.

Quería agasallala dun xeito especial, facer algo distinto ao que acostumo neste 1 de novembro. 

Meses atrás pensei en escribirlle 20 poemas que tiñan que estar inspirados en momentos que vivimos, neses detalles que se sumaron ao longo do tempo e forman parte de nós, certa necesidade de plasmalos do xeito que eu os vexo, agora, dende a perspectiva do tempo, desa distancia, desa pátina que vai ficando no horizonte. Non foi fácil, nada fácil acometer o que me propuxera coa delicadeza que precisan uns versos adicados a unha filla, e ao mesmo tempo fosen merecentes de ser lidos por calquera que queira facelo, pois de non ser así, non pasaría de ser un agasallo privado que tería o valor que ela lle queira dar.

Chegados a este punto, no que xa é unha realidade tanxible este libro Sofía que tan marabillosamente publica a colección Desalmados eruditos, de Ediciones Liliputienses, do querido e admirado amigo José María Cumbreño, soamente me queda agradecerlle o seu traballo e compromiso, a súa dedicación e mimo para con este libro, e a miña admiración sempre polo seu amor á poesía e pola súa amizade. Coido que poucas veces me sinto tan a gusto falando de poesía, e de proxectos, con unha persoa, Cumbreño víveo dun xeito transparente, con ese brillo no ollar de quen sente, e cre, sen límete, no que fai, unha sorte de amizade. Curiosamente o libro, en galego, publícase en Extremadura, nesta terra que vai para 20 anos que nos acolle. É unha honra formar parte da familia, que tanto admiro, de poetas liliputienses.

Tamén aproveito para agradecerlle a Helena Villar Janeiro a súa opinión e os apuntamentos que me fixo do libro, e o seu apoio e consideración polo meu traballo. É unha sorte contar coa amizade sinceira de quen tanto sabe e o comparte cando llo demando. 

Sofía xa non é meu, e de cada lector. Ata hoxe era un libro máis dos que teño escritos, agora, por sorte, é a miña “Ópera prima” e voa para sempre no silencio de cada lectura, no son de cada verso.

Moitísimas felicidades Sofía!

Beizóns a José María Cumbreño por facer realidade este agasallo a Sofía, e a Helena Villar Janeiro.

25 de out. de 2016

-100- Centenario da primeira visita de Federico García Lorca a Galicia

 

Tal día coma hoxe, de hai 100 anos, Federico García Lorca visitaba por primeira vez Galicia.
Non é un data máis, é unha data determinante para o autor dos Seis poemas galegos, para a percepción de Galicia dende a óptica dun mozo de 18 anos que chega a un país moi distinto cultural, social e xeograficamente da súa Andalucía natal. Tamén é unha data moi importante para Galicia, e sobre todo para o galego, que é moito máis universal grazas ao seu compromiso, coa nosa lingua, reflectido neses seis poemas marabillosos.
Foto: Pablo Belinchón
Tamén hoxe, hai dous anos, o 25 de outubro de 2014, foi cando vin claramente o proxecto do libro 6 poemas 6. Homenaxe a Federico García Lorca, publicado o 17 de decembro de 2015 por Biblos Clube de Lectores. Aquela tarde, de hai dous anos, lin novamente os Seis poemas galegos co propósito de compartir algún deses versos, nas redes sociais, e recordar ao poeta andaluz. Finalmente non me decantei por ningún dos seus poemas e escollín unha fermosísima imaxe da Catedral de Santiago de Compostela, de PabloBelinchón. Levaba tempo pensando en facer algo para homenaxear a Lorca, e xurdiu ese día. Pensei en facer un libro con 36 poetas, en grupos de 6, que ademais de aportar un poema propio, tiñan que elaborar, cada grupo, un poema en conxunto. Trasladei a miña idea a Helena Villar Janeiro, que manifestou, nun principio, que iso de compoñer poemas en conxunto non se podía facer. Insistín en que se pode facer calquera cousa que nos propoñamos, que quería intentalo e contar con ela para coordinar ese proxecto. Finalmente fomos acordando os pormenores do libro (no que sempre me recordaba, Helena, a importancia que tiña Ánxel Casal no desenlace do libro de Lorca e que tiñamos que telo presente na nosa publicación), escollemos e convidamos a quen coordinaría cada grupo, que tiña que convidar as/os poetas que formaban o seu grupo. Ata onde sei, non houbo renuncias, o que indica que o proxecto, e o desafío, agradaba.
Foi un traballo ilusionante, no que aprendín moito, moitísimo, e no que me sentín moi cómodo traballando, perfilando e desenrolando esta idea con Helena Villar Janeiro, unha sorte de lucidez, compromiso e paixón pola nosa lingua e pola poesía.
Recordar, hoxe, este tempo compartido, este libro que tantas alegrías nos leva dado, e do que nos sentimos moi orgullosos, é o mellor xeito que tiñamos de homenaxear a quen amou Galicia e o galego, a quen nos entendeu e compartiu o seu sentir e a súa poesía con nós, a quen foi un galego máis, un galego universal, Federico García Lorca.
Beizóns aos 43 participantes:
Poema Madrigal â cibdá de Santiago. Helena Villar Janeiro (coordinadora), Marica Campo, Francisco X. Fernández Naval, F. R. Lavandeira, Xesús Rábade Paredes, Miro Villar, Nolo Suárez (Ilustración).
Poema Romaxe de nosa Señora da Barca. Modesto Fraga Moure (coordinador), Rocío Blanco Formoso, Alfredo Ferreiro, Alexandre Nerium,  Emma Pedreira, X. H. Rivadulla Corcón, Viki Rivadulla (Ilustración).
Poema Cántiga do neno da tenda. Marta Dacosta Alonso (coordinadora), Xosé María Álvarez Cáccamo, Ledicia Costas, Paco Souto, Eva Veiga, Rafa Vilar, Alfonso Costa (Ilustración).
Poema Noiturnio do adoescente morto. Yolanda Castaño (coordinadora), Lucía Aldao, Xiana Arias Rego, Olalla Cociña,  Gonzalo Hermo, María Lado, Marita Martín Carmona (Ilustración).
Poema Canzón de cuna pra Rosalía Castro, morta. Suso Díaz (coordinador), Miguel Ángel Alonso Diz, Xoán Carlos Domínguez Alberte, Baldo Ramos, Lorena Rei,  Noelia Rodríguez, Irene Silva Xiráldez (Ilustración).
Poema Danza da lúa en Santiago. Lucía Novas (coordinadora), Alba Cid, Xosé Daniel Costas Currás, Rosa Enríquez, Míriam Ferradáns, Ismael Ramos, Antón Sobral (Ilustración).
A portada é de Xosé Vizoso.
Presentación en Santiago de Compostela
Os proxectos non son nada se non se fan visibles, se non se materializan. Por iso fago extensible o agradecemento a Carmela e Tucho, que dirixen Biblos Clube de Lectores, e materializaron este libro dun xeito verdadeiramente marabilloso.
Coido cumprimos, humildemente, co recordo e a memoria de Federico García Lorca, ditoso ser humano inzado de sentimentos e imaxes envoltas en verbas de música, e dozura, para o sentir de quen as procure.

25 de outubro de 2016. 
Centenario da primeira visita de FGL a Galicia.

21 de out. de 2016

Versos nun calendario sen follas CXXI


Fragmentados pensamentos.
Ollos cosidos á voz calada.
Pel seca de aloumiños.
Feridas de outono.


Fotografía: Helder Mendes

18 de out. de 2016

Versos nun calendario sen follas CXVIII


Verbas de outono
rasgando o vento louro
entanto se ispe.


Ilustración atopada na rede. Autor/a descoñecido/a

4 de out. de 2016

Versos nun calendario sen follas CXIV


Partimos núos,
libres, sen medo á vida,
esperanzados.
Perdémonos no tempo,
consumidos, sen vida.


Ilustración: A persistencia da memoria. Salvador Dalí.

1 de out. de 2016

Versos nun calendario sen follas CXIII


Sentado na auga
dilúo os sentimentos
en grans de area.


Fotografía atopada na rede. Autor/a descoñecido/a.

28 de set. de 2016

Versos nun calendario sen follas CXI

Co meu afecto, e admiración, para Helena Villar Janeiro no seu aniversario.


Suma de esforzos
e ilusións conxugadas.
Abrolla a luz.


Ilustración: Rita_Brito

22 de set. de 2016

Teño un soño (I Have a Dream)


Certamente teño un soño, un soño que non é novo, que se renova e agranda, un soño que é noso, porque nosa é a cultura e a lingua galega.


Neste 2016 fanse 80 anos do asasinato de Ánxel Casal, do que foi o editor dun país que emerxía á cultura coa forza que só nos dá a nosa lingua. Casal non deixou nunca de traballar por unha Galicia forte no eido cultural e sobre todo literario. Puxo os alicerces, do que hoxe en boa medida temos, con certas carencias, ou fendas que cómpre corrixir.

Galicia, e as galegas e galegos somos un país enormemente creativo, un país cunha longa tradición oral, e tamén escrita. Unha sociedade que precisa o apoio desa sociedade no seu conxunto, unha sorte de creatividade que amosa o mellor de nós ao mundo.

Cando falamos de literatura só podemos falar do éxito da nosa escrita, do éxito das nosas e dos nosos escritores, do enorme éxito da nosa lingua. Mais, non todo é ledicia, tamén hai pedras no camiño que cómpre ir retirando para facer máis doada a travesía do proxecto común que é o galego.

É ben coñecido polos que nos adicamos a escribir, o difícil que pode resultar entrar no círculo editorial galego. Son moitas as razóns que pexan a edición de quen escribe, fundamentalmente baseadas na rendibilidade comercial e na demanda dun mercado cada vez máis cativo en lingua propia.

Por iso, é imprescindible contar cunha Editora Nacional Galega. Un selo editorial dun país que ten a obriga de medrar na súa propia creación, de amosar o que en verdade se fai co mellor dos sentidos, e coa intención e o compromiso de apuntalar, cando menos, mil primaveras máis o noso idioma. Sen sectarismos nin amiguismos. Unha Editora Nacional Galega que naza co propósito de sumar, soamente de sumar a quen chame a súa porta.

Si, teño un soño, e seguramente non difire moito do soño que tiña Ánxel Casal de facer un país entre todas e todos, con todas e con todos os que aportamos algo de nós o conxunto da sociedade.

Se os que gobernen Galicia se comprometesen con esta idea, con ese obxectivo de apoiar a creación en tódolos eidos, en particular á escrita en galego. Poderíase comezar con tiradas pequenas, uns 100 exemplares que chegarían as librarías, tamén a algunhas bibliotecas, mesmo á Cidade da Cultura, que terá que conter algo máis que aire. Poderían ser máis, se as vendas acompañan, e se non, eses libros, pasarán a formar parte do enorme patrimonio cultural e lingüístico do noso país, e tamén, como parte do estímulo a quen en soidade crea.

Teño un soño, e coido é un soño compartido.

Suso Díaz

21 de set. de 2016

Versos nun calendario sen follas CIX



Maré* sen sal.
Negra noite de cinsa.
Onde foi a vida?


Fotografía: Cartaz da película "Os días afogados".


Falar do Encoro de Lindoso é abrir os poros do sentimento, a memoria do que foi o noso val asolagado por un mal entendido desenrolo. Nada morto, e o Val do Limia finárono, ten futuro. Segaron a vida da terra que nos viu nacer e medrar, segaron as vidas dos que alí tiñan todo e alí deixaron todo.

A memoria resiste, aínda. O sentimento perdura, aínda. Mais o Val do Limia endexamais volverá a medrar coas cores da vida.

*Tómome a licencia de empregar "Maré", en portugués, lingua nosa, tamén, dos arraianos, dos que nos sentimos promiscuos nun territorio que non ten valados, menos fronteiras, dos que somos ceibes e falamos a lingua que ardeu na lareira onde medra a raizame que nos sustenta.

19 de set. de 2016

Versos nun calendario sen follas CVII

Retomo aquí este camiño de poesía compartida, esta fiestra de lóstregos e palabras xunguidas polo pensamento e o sentimento, nun tempo que non existe, nun calendario que se escribe sen tinta.
Sentir, para escribir sentinto, para riscar no baleiro o que habita na alma, para ser palabra no silencio que me envolve.


Amor prohibido.
Amor sentido, amado.
Aceso amor.


Fotografía do caderno de Ira Abraham

22 de ago. de 2016

Mares de insatisfacción XV

Con este haiku remato estes "Mares de insatisfacción".
Tamén, co firme propósito de facer unha fonda reflexión sobre a necesidade de seguir con esta fiestra aberta onde vou verquendo poemas e algunhas poucas cousas relativas o que vou facendo no eido da literatura. Nalgunha ocasión, alguén me dixo que o que é de balde non se aprecia, e remata por non ter valor, daquela non compartía esa reflexión, agora coido non é desacertada. Non significa que non siga publicando, pois non hai moitos xeitos de facelo, mais é preciso reflexionalo.
Este caderno xa suma case 400 entradas, con máis de 350 poemas e haikus e algúns tankas.
Parece que o título desta serie auguraba mareas vivas.
Unha e mil veces, grazas a quen se pasa por esta fiestra a ler estes humildes latexos!



Pechar etapas
para abrir novos vieiros
con ilusión.

Fotografía: Suso Díaz

Mares de ausencias XIV


Voamos sós,
dende o pensamento á
xema dos dedos.

Fotografía: Suso Díaz

Mares de ausencias XIII


Dura soidade.
Os pensamentos feren
a alma esvaída.

Fotografía: Suso Díaz

Mares de ausencias XII


Merquei saudades
no fundo da memoria
da mocidade.

Fotagrafía: Suso Díaz

Mares de ausencias XI


Mar de ausencia
no verde horizonte.
Berce, Aceredo.

Fotografía do Encoro de Lindoso feita dende onde se levantou novamente Aceredo. Baixo as augas fica a memoria do que foi o lugar no seu momento, parte do Val do Limia.

Fotograrfía: Suso Díaz

Mares de insatisfacción X


Somos camiño,
auga e terra bicándose,
vento envolvente.

Fotografía: Suso Díaz